لقاح (Fertilization)

میزان لقاح حاصل از IVF مرسوم، حدود ۷۰-۵۰ درصد است. عامل مردانه در زوج های تحت درمان سیکل های 1VF، یکی از علل شایع ناباروری محسوب می شود و در صورت وجود عامل مردانه و یا سابقه شکست در لقاح، می توان از طریق CSI به لقاح دست یافت. در ICSI، وقوع واکنش آکروزومی در اسپرم و یا متصل شدن اسپرم به غشای تخمک که در لقاح طبیعی رخ می دهد، ضرورت ندارد. در عوض، گسیختگی مکانیکی غشاهای اووپلاسم و اسپرم (که با روند بی حرکت سازی اسپرم و آسپیراسیون آرام و تزریق مجدد به سیتوپلاسم تخمک تسهیل می گردد)، سبب فعال شدن تخمک می شود. در اکثر موارد، میزان لقاح حاصل از ICSI با میزان لقاح در IVF مرسوم (در غیاب علت مردانه) قابل مقایسه است (۷۰-۵۰ درصد). اندیکاسیون اصلی ICSI، ناباروری با علت مردانه است.

دیگر اندیکاسیونهای ICSI شامل اسپرم های بدست آمده از طریق جراحی، موارد تشخیص ژنتیکی جنین قبل از لانه گزینی، سابقه شکست IVF مرسوم، میزان لقاح ضعیف، تخمک های بالغ شده در شرایط آزمایشگاهی و موارد استفاده از تخمکهای منجمد شده می باشد. ICSI ممکن است با میزان بالاتر لقاح همراه باشد. ICSI در غیاب ناباروری با علت مردانه، مزیتی بر IVF مرسوم ندارد. در واقع شواهد نشان میدهند که IVF مرسوم سبب میزان بیشتری از لانه گزینی و حاملگی بالینی می شود. حدود ۲۰-۱۸ ساعت بعد از IVF و ۱۸-۱۶ ساعت پس از ICSI، تخمک لقاح یافته (زیگوت) از نظر وجود دو پیش هسته نر و ماده (2PN) مورد بررسی قرار می گیرند.

تخمکی که به طور طبیعی لقاح پیدا کرده است، در پیش هسته دارد (یکی مشتق از تخمک و دیگری حاصل از اسپرم) و دو جسم قطبی در فضای اطراف زرده ای دیده می شود. زیگوت ها باید به دقت از نظر وجود پیش هسته های اضافی بررسی شوند، چون جنین های پلی پلوئید ممکن است به طور طبیعی کلیواژ پیدا کنند و در مراحل بعدی تقسیم کلیواژی قابل شناسایی نباشند. پلی پلوئیدی تقریبا در ۱۰-۵ درصد کل جنینها دیده می شود، اما در تخمکهای نابالغ شایع تر از تخمکهای بالغ است (حدود ۳۰ درصد در مقابل ۲-۱ درصد).

پلی پلوئیدی علاوه بر پلی اسپرمی ممکن است در اثر لقاح اسپرم با یک تخمک دیپلوئید (digeny) که از خطاهای دوک تقسیم است، رخ بدهد. این حوادث با شیوع بیشتری در تخمکهای نابالغ (immature) و دیررس (postmature) دیده می شوند. در CSI | چهار درصد از زیگوت ها نشانه های digynic triploidy را نشان می دهند. در این زیگوت ها، یک اسپرم در تخمک حضور دارد ولی دومین جسم قطبی خارج نشده است. در این موارد، کروموزوم های سه پیش هسته در یک دوک قطبی در مرحله syngamy سازماندهی می شوند که نشان می دهد فقط یک سانترومر مشتق از یک اسپرم فعال است.

احتمال وقوع زیگوت تک پیش هسته (1PN) در IVF دو درصد و در ICSI پنج درصد است. وجود زیگوت با سه پیش هسته (3PN) در 1VF، معمول ترین آنومالی لقاح در انسان است. این وضعیت بیشتر بوسیله (dispermy 3PN, 2 polarbodies ایجاد می شود. اکثر این جنينها تقسیم می شوند، ولی تکامل آنها در مراحل بعدی رشد، متوقف می شود. به طور کلی هر دو پرونوکلئوس باید در قسمت مرکزی سیتوپلاسم تخمک واقع شوند. پیش بینی وجود ناهنجاریهای کروموزومی با بررسی موقعیت پرونوکلئوس ها در سیتوپلاسم، اندازه آنها و توزیع هستک ها و تعیین موقعیت جسم قطبی نسبت به پیش هسته ها امکان پذیر است (جدول دو). روند لقاح به حدود ۲۴ ساعت زمان نیاز دارد و با اولین تقسیم میتوزی (کلیواژ) خاتمه می پذیرد.